Jan Ciechanowicz - Polonobolszewia. Jak polska szlachta komunizowała rosyjskie imperium

Autor opierając się na dokumentach archiwalnych, odsłania niezwykle ciekawe i nieznane wątki biografii oraz genealogii postaci takich, jak: Nadzieja Krupska, Aleksandra Kołłątaj, Feliks Dzierżyński, Andrzej Wyszyński, Andrzej Hromyko, i inni znani działacze komunistyczni, którzy stanowili, jak się okazuje, polski trust intelektualny rewolucji bolszewickiej i budowy komunistycznego imperium ZSRR.

Te szlacheckie dzieci miały wiele: władzę, majątki, wolność, wygody i perspektywy życiowe. Lecz wystąpiły przeciwko samym sobie, chcąc, aby to wszystko, co posiadały, nie stanowiło wyłącznie ich przywileju. Podjęły śmiertelną walkę z własnym środowiskiem o to, by wszelkie dobra stały się dobytkiem wszystkich. Najlepsi postanowili służyć najgorszym. Jakby według zasady: kto w młodości nie jest socjalistą, w starości będzie łajdakiem. Wybitny żydowski socjolog Herbert Spencer przewidywał na łożu śmierci, że „socjalizm musi nadejść i nadejdzie, ale będzie on największym z nieszczęść, jakie kiedykolwiek dotknęły ludzkość; nikt nie będzie mógł już czynić tego, czego pragnie, lecz tylko to, co mu się każe”. Nie wszyscy zdawali sobie z tego sprawę. Gdy w latach 1936-1939 w Hiszpanii trwał bunt przeciwko sprawującym władzę komunistom, na odsiecz im przyszły setki tysięcy ochotników z pięćdziesięciu czterech krajów, w tym z USA, Wielkiej Brytanii, Niemiec, Polski, Włoch, Czechosłowacji, Rosji, Francji. Ale z drugiej strony, u boku generała Franco zaangażowało się sto pięćdziesiąt tysięcy Włochów, pięćdziesiąt tysięcy Niemców, dwadzieścia cztery tysiące Marokańczyków, piętnaście tysięcy Polaków. Jak widać, stosunek świata do komunizmu zawsze był ambiwalentny.

Na zbiorowego mesjasza awansowano w teorii marksistowskiej tak zwaną klasę robotniczą, wielomilionowy ciemny tłum, pełen zawiści, chciwości i resentymentu, podatny na manipulację, o którym jeszcze Fryderyk Nietzsche trafnie zauważał: „Powodzi mu się [robotnikowi europejskiemu – J.C.] za dobrze, by nie żądał stopniowo coraz więcej, by nie stawał się coraz natarczywszym. Toć ma za sobą ogromną większość. Nie ma już nadziei, by wytworzył się zeń skromny i ze siebie zadowolony typ ludzki, coś w rodzaju Chińczyka, a to właśnie było by rzeczą rozumną i po prostu konieczną (...). Powołano robotnika do służby wojskowej, dano mu prawo stowarzyszania się i głosowania; cóż dziwnego, iż robotnikowi wydaje się byt jego niedolą (w języku moralnym – krzywdą!) (...). Kto chce mieć niewolników, ten popełnia szaleństwo, wychowując ich na panów”.